การเลี้ยงกบ เพื่อเลี้ยงชีพ

กบเป็นสัตว์ที่มีประโยชน์ต่อมวลมนุษย์มากมาย ทั้งทางตรงและทางอ้อม ใช้เป็นอาหารที่ มีโปรตีนสูง และกบยังช่วยกำจัด หนอน แมลงศัตรูพืชได้อีกด้วย การนำกบมาเพาะเลี้ยงเป็นอาชีพหลัก และ อาชีพเสริมเพื่อเป็นอาหารในครัวเรือนมากขึ้น เพราะเลี้ยงง่าย โตเร็ว เป็นการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ กบสามารถเลี้ยงได้ทั้งในบ่อดินบ่อซีเมนต์ กระชัง และบ่อพลาสติก ควรเลือกทำบ่ออยู่ที่ใกล้บ้านพักอาศัย ไม่ควรอยู่ใกล้ถนนที่มีรถวิ่งประจำ กบจะตื่นตกใจไม่กินอาหารและตายในที่สุด

พันธุ์กบมี 2 ประเภท คือ

1. กบพันธุ์พื้นเมือง เช่น กนนา กบจาน กบทูต กบภูเขียวหรือเขียดเหลว

2. กบพันธุ์ต่างประเทศ ที่นิยมเลี้ยง คือ พันธุ์บลูฟร็อก

พันธุ์กบที่แนะนำให้เลี้ยงเพื่อยังชีพ คือ

กบนา เพราะเลี้ยงง่าย โตเร็ว หาพันธุ์เลี้ยงง่าย เนื้ออร่อย โดยเลี้ยง 4-5 เดือน จะมีน้ำหนัก 4-5 ตัวต่อกก. อัตราการเปลี่ยนอาหารเป็นเนื้อ 3.4 กก./เนื้อ 1 กก. โดยกบที่จะนำมาเพาะพันธุ์จะต้องเป็นกบอายุ 1 ปีขึ้นไป มีสุขภาพแข็งแรง สมบูรณ์ น้ำหนักตัวเมีย 2-3 ขีด ขึ้นไป อัตราการปล่อยตัวเมีย ตัวผู้ 1:1 หรือ 1-2 โดย 1 บ่อ ใช้กบประมาณ 5 คู่ กบนาตัวเมีย 1 ตัว จะวางไข่ได้ 2,000-3,000 ไข่

การเลี้ยงกบในบ่อดินและบ่อปูน

ขั้นตอนวิธีการ

ขนาดบ่อและอัตราการปล่อย ขนาดบ่อ 4 x 4 เมตร ทำแอ่งน้ำขนาด 3 x 3 เมตร ลึก 20 ซ.ม. เลี้ยงกบ ได้ประมาณ 1,000 ตัว บ่อกบเพื่อทำเลี้ยงชีพควรมีขนาด กว้าง 2 เมตร ยาว 3 เมตร ทำ บ่อขนาด กว้าง 1.20 เมตร ยาว 2 เมตร ลึก 20 ซ.ม. ปักไม้หลักรอบทั้ง 4 ด้านห่างกัน หลักละ 2 เมตร นำมุ่ง เขียวล้อม 2 ชั้น โดยชั้นล่างฝังลงดิน 20 ซ.ม. กัน งู หนู และกบ มุดออก ด้านบนพรางแสงด้วยทางมะพร้าว ในบ่อวางกระเบื้องแตก ถังแตก ไม้ไว้เป็นที่หลบซ่อนของกบ รอบคอกกบควรปลูกผักสวนครัวไว้บริโภคใช้ น้ำที่ถ่ายออกจากบ่อกบ

การเตรียมบ่อพัก

1. ล้างบ่อให้สะอาด ตากบ่อทิ้งไว้ 2-3 วัน

2. เมื่อถึงเวลาที่กบจะผสมพันธุ์ ช่วงเย็นก่อนมืด ให้เติมน้ำสะอาด 7-10 ซ.ม. 

3.นำน้ำแข็งละลายสาดน้ำให้ทั่วบ่อนกิ่งไม้ หรือเถาผักบุ้งลอยในบ่อให้เป็นที่ยึดกบ 

4. นำพ่อพันธุ์แม่พันธุ์มาปล่อย กบจะไข่ภายในเช้าของวันรุ่งขึ้น จึงนำพ่อแม่กบออก 

5. ไข่กบจะฟักออกเป็นลูกอ๊อดภายใน 1 วัน โดยใน 2 วันแรกยังไม่ต้องให้อาหารเพราะ ยังใช้ไข่แดงที่ติดมาเลี้ยงตัวเองอยู่

6. วันที่ 3 เริ่มให้อาหาร โดยใช้อาหารปลาดุกหรือรำละเอียด ปลาบด ไข่แดงต้มหรือไข่ตุ้น อย่างใดอย่างหนึ่งโดยอย่าให้มากเพราะจะทำให้น้ำเสียเร็ว

7. ลูกอ๊อดอายุ 20-30 วัน จะโตเป็นลูกกบเต็มวัยครบ 4 ขา ให้หากระดานหรือขอนไม้ ให้เกาะและควรคัดลูกกบที่เริ่มตัวเต็มวัยขนาดเท่ากันไปอนุบาลอีกบ่อหนึ่งเพื่อป้องกันการกินกันหรือตอดหางกันทำให้เป็นแผล 

8. เมื่อเลี้ยงได้ประมาณ 40 วัน ก็สามารถนำมาประกอบอาหารในครัวเรือนได้ โดยจับตัวที่โตมาบริโภคก่อน 

9. ข้อสำคัญต้องมีการคัดขนาดกบอยู่เป็นประจำ เพื่อไม่ให้กบกินกันเอง 

10. ดูแลถ่ายน้ำห่างกันประมาณ 10-15 วันต่อครั้ง โดยใช้สายยางดูดออกรดพืชผักผลไม้รอบบ้านแล้วเติมใหม่ หรือให้ลดการเปลี่ยนถ่ายน้ำน้อยลง ควรเลี้ยงปลาดุก ในบ่อกบเพื่อช่วยกินอาหารที่หกและเหลือจากกบในอัตรา 100 ตัว ต่อปลาดุก 20 ตัว จะทำให้ได้กินทั้งกบและปลาในบ่อเดียวกันและไม่ต้องเปลี่ยนถ่ายน้ำบ่อย

การเลี้ยงกบคอนโด 

ขั้นตอนวิธีการ 

1. การเลือกพื้นที่สร้างคอนโด ควรเป็นที่ดอน น้ำท่วมไม่ถึง และปรับเกลี่ย พื้นที่ให้เสมอ และควรอยู่บริเวณบ้าน

2. การสร้างคอนโด หายางรถยนต์ที่หมดสภาพแล้ว อาจเป็นยางรถใดๆ ขนาดใหญ่ยิ่งดี เพราะจะได้พื้นที่ใช้สอยเยอะ แต่ในหนึ่งคอนโดจะต้องใช้ยางขนาดเดียวกัน จำนวน 4 - 5 เส้น นำมาวางซ้อนกัน จะได้ความสูงประมาณ 80 – 100 เซนติเมตร (แล้วแต่ขนาดของยาง) นำน้ำมาใส่ในแก้ม ยางจนเต็มทุกเส้น ก็เป็นอันเสร็จสิ้นการสร้างคอนโด ได้จำนวนชั้นตามจำนวนยางรถที่หามาได้

3. การปล่อยกบลงเลี้ยง นำลูกกบขนาด 1 - 2 นิ้ว ที่ซื้อมาจากในหมู่บ้าน เดียวกัน ในราคาตัวละ 1.50 บาท ลงเลี้ยง คอนโดละประมาณ 50 ตัว เลี้ยงนาน 3 - 4 เดือน ก็จะได้กบ ขุนขนาด 3 – 4 ตัว/ กิโลกรัม ซึ่งเป็นขนาดที่ตลาดต้องการ จะจับออกมาปรุงอาหารบริโภคในครัวเรือน หรือ จำหน่ายในชุมชนก็ขายดี ขายปลีกได้ราคากิโลกรัมละ 80 บาท

4. การดูแลรักษา โดยเฉพาะการให้อาหาร จะให้อาหารเม็ด (อาหารปลาดุก) ใส่จานหรือวัสดุอื่นๆ วางบนพื้นตรงกลางคอนโด กบที่ได้ฝึกให้กินอาหารเม็ดแล้ว จะลงมากินอาหารจน อิ่ม แล้วจะกลับไปนอนพักตามชั้นในแก้มยางล้อรถ แต่การให้อาหารต้องระวังอย่าให้มากจนเกินไป เพราะจะทำให้อาหารเหลือ และจะทำให้อาหารบูดเน่าเสีย ทำให้มีมดมารบกวน ซึ่งจะต้องหาวิธีการ ป้องกันเอาไว้ด้วย นอกจากนั้น ศัตรูอื่นๆ เช่น นกงูก็จะต้องป้องกัน โดยการหาวัสดุมาวางปิดที่ชั้นบนสุด ของคอนโด เพื่อป้องกันศัตรูมารบกวน