ผักผลไม้ห้าสีมีประโยชน์...การรับประทานผักและผลไม้หลากสี เป็นการช่วยให้ร่างกายได้รับประโยชน์จากสารอาหารในผักต่างชนิดกัน
การรับประทานผักและผลไม้หลากสี เป็นการช่วยให้ร่างกายได้รับประโยชน์จากสารอาหารในผักต่างชนิดกัน ก่อให้เกิดผลดีต่อร่างกาย เพราะสาระสำคัญในผักหรือผลไม้แต่ละสีนั้น มีคุณสมบัติต่างกัน ประโยชน์ต่อร่างกายจึงเสมือนว่า ผักผลไม้หลากสีช่วยให้ร่างกายของเราแข็งแรง มีภูมิคุ้มกัน และช่วยบำบัดบรรเทายามเมื่อเราเจ็บป่วยหรือร่างกายเสื่อมถอย
โดยทั่วไป จะมีการแบ่งสีของผักและผลไม้เป็น 5 สี มีการวิเคราะห์สารสำคัญซึ่งก็มักจะแยกโดยธรรมชาติจากสีของผักและผลไม้ แต่ก็มีผักผลไม้อีกหลายชนิดที่อาจมีสีแตกแยกออกไป เช่น สีน้ำตาล ที่มักจัดอยู่ในกลุ่มสีขาว หรือกลุ่มสีดำ ที่ก็มักจัดอยู่ในกลุ่มสีม่วงน้ำเงิน จากสารอาหารที่มีอยู่ อย่างไรก็ตาม แม้จะเป็นความนิยมในการใช้คำว่า ผักผลไม้ห้าสี แต่ในความเป็นจริง ข้าวและธัญพืช รวมทั้งสมุนไพร เช่น สมุนไพรประเภทแต่งสี ก็นับรวมในกลุ่มการจัดสีด้วย
ผักผลไม้ที่มีสีขาว ชา และสีน้ำตาล มีสารอาหารและประโยชน์คือ มีกลุ่มสารฟลาโวนอยอ์ เช่น แซน ช่วยลดอาการอักเสบ ช่วยรักษาระดับน้ำตาลในเลือด กรดไซแนปติก อัลลิซิน มีฤทธิ์ในการต้านอนุมูลอิสระ ช่วยลดไขมันในเลือด ช่วยป้องกันโรคความดันโลหิต ช่วยป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจ ลดคอเลสเตอรอล และมีกากใยช่วยเรื่องระบบขับถ่าย ผักกลุ่มนี้ ได้แก่ กระเทียม ลูกเดือย งา ผักกาดขาว หัวไชเท้า กระเทียม ถั่วงอก ขิง ข่า ถั่วเหลือง งาขาว และผลไม้ที่มีเนื้อสีขาว เช่น มังคุด ลำไย กล้วย เงาะ สาลี่ ละมุด เป็นต้น
ผักผลไม้ที่มีสีเหลืองหรือสีส้ม มีสารต้านอนุมูลอิสระทั้ง วิตามินซี เบต้าแคโรทีน เบต้าคริพโทแซนทิน ช่วยบำรุงสายตา ป้องกันประสาทตาเสื่อม เสริมสร้างการทำงานของระบบประสาท ลดคอเลสเตอรอล ช่วยบำรุงผิวพรรณสดใส รักษาความชุ่มชื่นให้ผิวและเสริมระบบภูมิคุ้มกัน ผักผลไม้ในกลุ่มนี้ได้แก่ ฟักทอง มันเทศสีเหลือง มะละกอ ส้ม แครอท ข้าวโพด สับปะรด จะพบในผักผลไม้จำพวกแครอท ส้ม มะละกอ มะนาว ฟักทอง สับปะรด ข้าวโพด
ผักผลไม้ที่มี สีแดง มีสารต้านอนุมูลอิสระและสารอาหารที่มีประโยชน์คือ วิตามินซี แคโรทีนอยด์ แอนโทไซยานิน บีทาเลน ฟีนอล ไลโคพีน ช่วยดูแลหัวใจและหลอดเลือด ลดความเสี่ยงการเกิดมะเร็ง ช่วยชะลอการเสื่อมสภาพของเซลล์ ช่วยระบบทางเดินปัสสาวะ ช่วยป้องกันโรคเลือดออกตามไรฟัน และช่วยในเรื่องความจำ ผักผลไม้กลุ่มนี้ได้แก่ กระเจี๊ยบแดง มะเขือเทศ ฟักข้าว แตงโม เป็นต้น
ผักผลไม้ที่มี สีเขียว มีสารต้านอนุมูลอิสระและสารอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย คือ กากใย คลอโรฟีลล์ ลูทีน อินโดล ไทโอไซยาเนต ซึ่งมีคุณสมบัติส่งเสริมสุขภาพ ต้านมะเร็งช่วยบำรุงผิวพรรณ ช่วยยับยั้งการเกิดริ้วรอย ลดอัตราการเสื่อมของจอประสาทตา ให้พลังงานต่ำ ช่วยกำจัดสารตกค้างในร่างกาย ลดการสะสมของสารพิษ ช่วยให้การขับถ่ายดี ลดอาการท้องผูก ช่วยลดความเครียด ผักผลไม้ในกลุ่มนี้ได้แก่ ผักสีเขียวต่างๆ ผลไม้สีเขียว สาหร่ายบางชนิด เป็นต้น นอกจากนี้ ผักสีเขียวเข้มยังมีสารเบต้าแคโรทีนด้วย
ผักผลไม้ที่มีสีน้ำเงินหรือม่วง ม่วงดำ จะมีสารต้านอนุมูลอิสระและสารอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายคือ สารกลุ่มแอนโทไซยานิน ช่วยชะลอการเกิดโรคไขมันอุดตันในหลอดเลือดและโรคหลอดเลือดหัวใจแข็งตัว เพิ่มความสามารถในการมองเห็นหรือชะลอการเสื่อมของดวงตา ช่วยชะลอการเสื่อมของเซลล์ เสริมสร้างการทำงานของสมอง ลดการอักเสบของผิว ป้องกันมะเร็ง ลดการเกิดโรคอัลไซเมอร์ ผักผลไม้ในกลุ่มนี้ได้แด่ ข้าวหอมนิล ข้าวไรซ์เบอรี่ ข้าวลืมผัว องุ่นม่วง ผลหม่อน กะหล่ำม่วง หอมหัวแดง หอมใหญ่อินเดีย ดอกอัญชัน มันเทศสีม่วง เป็นต้น
การกินผักผลไม้ ที่จะได้ประโยชน์ต่อร่างกาย ควรเลือกผักผลไม้สด สะอาด และควรรับประทานให้หลากหลาย ครบทุกสีอย่างสม่ำเสมอ
ที่มา : คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ https://www.pharmacy.cmu.ac.th