น้ำน้อย ทำนาไม่ได้ พลิกชีวิตเปลี่ยนมาเพาะปลา-เลี้ยงกบ สร้างรายได้ปีละหลายแสน
การขาดแคลนน้ำสำหรับใช้ทำนายังคงสร้างปัญหาให้แก่พี่น้องเกษตรกรทางภาคอีสาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากนาผืนนั้นอยู่ห่างไกลแหล่งน้ำทางธรรมชาติ หรือไม่ได้อยู่ในเขตชลประทาน ฉะนั้น ทางออกของชาวบ้านที่ดีที่สุดคือ การเปลี่ยนไปทำเกษตรกรรมแบบใช้น้ำน้อย
คุณวีระชัย ศรีสด เกษตรกรอำเภอกันทรารมย์ จังหวัดศรีสะเกษ จากเดิมที่เคยมีพื้นที่ทำนาเป็น 100 ไร่ แต่กลับไม่ได้ใช้ประโยชน์เนื่องจากขาดแคลนน้ำ แถมยิ่งทำ ยิ่งมีหนี้สิน จึงตัดสินใจเปลี่ยนอาชีพมาจบที่การเพาะพันธุ์ปลาขาย พ่วงด้วยการเพาะพันธุ์กบและเลี้ยงกบเนื้อ สร้างรายได้รวมแล้วปีละเป็นแสนบาท
คุณวีระชัย บอกว่า ลูกพันธุ์ปลาหมอชุมพรเป็นปลาที่ได้รับความนิยมมาก เขาได้นำพันธุ์ปลาหมอชุมพรมาจากประมงจังหวัดอุบลราชธานี คุณสมบัติที่ดีของปลาหมอชุมพรคือ มีขนาดใหญ่ จำนวน 2-3 ตัว ต่อกิโลกรัม จึงทำให้เป็นจุดเด่นของความต้องการจากลูกค้า ทั้งผู้บริโภคและพ่อค้า อีกประการเนื่องจากปลาหมอชุมพรตามธรรมชาติมีขนาดเล็กมาก ต่างจากปลาเลี้ยง จึงทำให้ผู้บริโภคสนใจปลาเลี้ยงมากกว่า
สำหรับขั้นตอนการเพาะปลา เจ้าของฟาร์มให้รายละเอียดว่า หลังจากลูกปลาออกจากไข่แล้ว จะเพาะ-ฟัก ในบ่อซีเมนต์ก่อนเป็นเวลาประมาณ 3 วัน ซึ่งในช่วงนี้จะได้ลูกปลาในอัตรารอด ประมาณ 70-80 เปอร์เซ็นต์ จากนั้นจึงย้ายลงบ่อดินเป็นจำนวนนับล้านตัว ระยะเวลาการเลี้ยงลูกปลาแต่ละชนิดไม่เท่ากัน อย่าง ปลาดุก ใช้เวลาเลี้ยงประมาณ 20 วัน จึงจับมาคัดแยกขนาด จะได้เป็นปลานิ้วบ้างหรือต่ำกว่านิ้วบ้าง ซึ่งเป็นขนาดที่ลูกค้าต้องการ ทั้งนี้พันธุ์ปลาที่เพาะขายมากที่สุดคือ ปลาดุกรัสเซีย ปลาดุกบิ๊กอุย ปลานิลแปลงเพศ ปลาหมอแปลงเพศ และปลาตะเพียน
คุณวีระชัย บอกถึงเหตุผลที่ต้องแปลงเพศปลาเพื่อจำหน่ายว่า จะทำให้ปลาโตเร็ว มีน้ำหนักและมีเนื้อมาก อย่างปลาหมอจะแปลงเพศจากเพศผู้ไปเป็นเพศเมีย เพราะตัวเมียมีขนาดใหญ่กว่าตัวผู้ ส่วนปลานิลจะแปลงจากตัวเมียเป็นตัวผู้ เพราะตัวผู้มีขนาดใหญ่และน้ำหนักดีกว่าตัวเมีย
ส่วนขั้นตอนและวิธีแปลงเพศด้วยการให้ปลากินฮอร์โมนเพศตามที่ต้องการ ทั้งนี้ การแปลงเพศปลาทำให้ได้ขนาดปลาตามที่ตลาดต้องการ อีกทั้งการแปลงเพศช่วยให้ปลาเจริญเติบโตเร็ว
สำหรับเทคนิคการเพาะพันธุ์ปลานิลแปลงเพศฉบับวีระพันธุ์ ปลามีจุดเด่นตรงการคัดสายพันธุ์ของพ่อ-แม่ ที่แข็งแรง มีการเจริญเติบโตดีแล้วนำมาผสมไขว้ เพื่อทำให้ลูกปลามีความแข็งแรง มีความสมบูรณ์ทั้งขนาดและเนื้อ มีความทนทานต่อโรค สามารถเจริญเติบโตได้ดีในสภาพพื้นที่ที่ใช้เลี้ยง ขณะเดียวกันวิธีนี้ได้นำมาใช้กับปลาทุกชนิดที่เลี้ยง
ประเภทและชนิดปลาที่ขายได้รับความนิยมจากตลาดต่างกัน ขึ้นอยู่กับสภาวะทางธรรมชาติและความต้องการของผู้บริโภค ซึ่งจะเป็นไปตามรูปแบบการตลาด ไม่ว่าจะเป็นการบริโภคสดหรือการนำไปแปรรูปก็ตาม
.