กลไกการเข้าทำลายแมลงของสารเคมี 4 ประการ
สารเคมีกำจัดแมลงมีกลไกการทำงานที่แตกต่างกัน ซึ่งเกษตรกรควรรู้จัก เพื่อเลือกใช้ให้เหมาะสมกับชนิดของแมลงศัตรูพืช และลดความเสี่ยงต่อการดื้อยาของแมลงค่ะ
1.สารประเภทกินตาย
ควรพ่นสารให้ติดบนใบพืช เมื่อแมลงมากัดกินก็จะได้รับสารพิษและตายในที่สุด
ตัวอย่างสาร: เชื้อบีที, เชื้อไวรัส NPV, เหยื่อพิษกำจัดหนู, กลุ่มคาร์บาเมต, กลุ่มออร์กาโนฟอสเฟต, กลุ่มไพรีทรอยด์
วิธีใช้: พ่นให้ทั่วใบพืช เน้นบริเวณที่แมลงชอบกัดกิน
2.สารประเภทสัมผัสหรือถูกตัวตาย
ควรพ่นสารให้โดนตัวแมลงโดยตรง สารจะซึมผ่านผิวหนัง ผนังลำตัว หรือเข้าทางข้อต่อและท่อหายใจของแมลง
ตัวอย่างสาร: เชื้อราบิวเวอเรีย, เชื้อราเมตาไรเซียม, ไวท์ออยล์, ปิโตรเลียมออยล์, สารกลุ่ม 3, สารกลุ่ม 10, สารกลุ่ม 12, สารกลุ่ม 15
วิธีใช้: พ่นให้ทั่วตัวแมลง เน้นบริเวณที่แมลงหลบซ่อนตัว
3.สารประเภทรม ไอระเหย ระบบหายใจ
เป็นสารที่ใช้กำจัดศัตรูพืชในรูปของก๊าซ เข้าทางรูหายใจของแมลง ส่วนใหญ่นิยมใช้ในห้องปฏิบัติการ
ตัวอย่างสาร: เมทิลโบรไมด์, อะลูมิเนียมฟอสไฟต์, ไฮโดรเจนไซยาไนด์, คลอโรพิคริน
วิธีใช้: ใช้ในพื้นที่ปิด เช่น โรงเรือน หรือห้องเก็บสินค้า โดยต้องมีมาตรการความปลอดภัยสูง
4.สารประเภทดูดซึม
สารดูดซึม คือ สารที่พืชดูดเข้าไปในเนื้อเยื่อ เมื่อแมลงมากินพืชที่ได้รับสารนี้ก็จะตาย
มี 4 ชนิด ได้แก่
- ชนิดดูดซึมได้เล็กน้อย เช่น สารกลุ่ม 3
- ชนิดดูดซึมทะลุผ่านใบ เช่น สารกลุ่ม 5 สารกลุ่ม 13
- ชนิดดูดซึมผ่านท่อน้ำ เช่น สารกลุ่ม 4 สารกลุ่ม 6
- ชนิดดูดซึมผ่านท่อน้ำและท่ออาหาร ได้แก่ สารกลุ่ม 23
วิธีใช้: พ่นหรือราดลงดิน เพื่อให้พืชดูดซึมเข้าไป
คำแนะนำเพิ่มเติม:
- ควรอ่านฉลากและปฏิบัติตามคำแนะนำบนผลิตภัณฑ์อย่างเคร่งครัด
- สวมอุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPE) เช่น ถุงมือ หน้ากาก แว่นตา ทุกครั้งที่ใช้สารเคมี
- เลือกใช้สารเคมีให้ถูกต้องตามชนิดของแมลงศัตรูพืช
- สลับสับเปลี่ยนการใช้สารเคมี เพื่อป้องกันการดื้อยาของแมลง
หากพบปัญหาหรือข้อสงสัย ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
ที่มา ศทอ.พิษณุโลก