ปลูกดาวเรืองหลังนา เป็นอีกหนึ่งช่องทางการสร้างรายได้ให้กับเกษตรกรในหลายพื้นที่ ซึ่งช่วงที่ข้าวถูกเก็บเกี่ยวผลผลิตไปหมดแล้วนั้น จะทำให้พื้นที่ว่างเปล่าและไม่ได้นำมาใช้ประโยชน์ การปลูกดาวเรืองจึงเป็นอีกหนึ่งช่องทางของการสร้างรายได้ เพราะใช้เวลาปลูกเพียง 45 วัน ดาวเรืองจะเริ่มให้ดอกชุดแรกตัดส่งจำหน่ายได้ต่อไปยาวนานถึง 2 เดือน จนกว่าจะหมดรุ่น  คุณนิตยา ทัพซ้าย หรือ นิด ได้เล็งเห็นโอกาสในการสร้างรายได้จากการปลูกดาวเรือง จึงได้ใช้พื้นที่นาของคุณนิดเอง เมื่อเก็บเกี่ยวข้าวจนหมดแล้ว มาปลูกดาวเรืองตัดดอกขายในช่วงเดือนธันวาคมถึงเดือนพฤษภาคม ซึ่งดาวเรืองที่ปลูกดอกสวยและสมบูรณ์เป็นที่ต้องการของตลาด 

โดนหลอกขายพันธุ์ดาวเรือง แต่สู้จนประสบผลสำเร็จ ทำตลาดเอง 

คุณนิด เล่าให้ฟังว่า แรกเริ่มเดิมทีนั้นย้อนไปเมื่อประมาณ 4 ปีก่อน ได้รับการส่งเสริมจากนายหน้าท่านหนึ่ง ให้มาปลูกดาวเรืองโดยที่คุณนิดต้องซื้อต้นพันธุ์จากนายหน้าท่านนี้ และเมื่อผลผลิตออกมาแล้วสามารถส่งขายให้ทางผู้มาแนะนำให้ปลูกได้เพราะมีตลาดรองรับ และเมื่อปลูกจนดาวเรืองออกดอกผลปรากฏว่าไม่ได้รับการติดต่อจากนายหน้าท่านนี้ จึงทำให้ทราบว่าต้องโดนหลอกขายต้นพันธุ์ แต่คุณนิดไม่ยอมแพ้ค่อยๆ หาตลาดเองจนทำรายได้มาจนถึงปัจจุบัน 

“พอรู้ว่าช่วงนั้นโดนหลอกให้ปลูก และดอกดาวเรืองที่ออกมาไม่สามารถส่งขายได้ ช่วงแรกก็หาที่ขายให้ได้ก่อน เพื่อระบายยังไงก็ได้เพื่อให้ได้ต้นทุนคืนมาบ้าง จากนั้นก็ต้องเริ่มเดินตลาดเอง โดยติดต่อพ่อค้าแม่ค้าที่ทำพวงมาลัยขาย พอลุยเรื่องตลาดได้แล้วก็มาวางแผนการปลูกใหม่ ทำมาเรื่อยๆ จนประสบผลสำเร็จและทำเป็นรายได้มาจนถึงตอนนี้” 

เมื่อต้องมาลงมือทำเองอย่างเต็มตัวโดยไม่มีต้นพันธุ์จากนายหน้าแล้วนั้น คุณนิดจึงได้เรียนรู้และหาข้อมูลการปลูกจากช่องทางต่างๆ และได้เลือกดอกดาวเรืองสายพันธุ์เอกะ 271 มาปลูกภายในแปลงทั้งหมด 

หลังปลูกลงแปลง 45 วัน ดาวเรืองจะออกดอกชุดแรก 

ในเรื่องของการเตรียมแปลงปลูกดาวเรือง หลังจากพื้นที่นาเก็บเกี่ยวผลผลิตหมดแล้ว ในช่วงปลายเดือนพฤศจิกายนคุณนิดจะเริ่มทำการไถแปลงในพื้นที่นาให้มีความพร้อมสำหรับปลูกดาวเรือง โดยยกร่องให้พื้นที่นามีร่องน้ำสำหรับให้น้ำกับต้นดาวเรือง ซึ่งระยะห่างระหว่างร่องจะอยู่ที่ 40-50 เซนติเมตร ส่วนความยาวของแปลงไม่กำหนด สามารถยาวได้ตามพื้นที่ของแปลงนา ก่อนที่จะนำต้นกล้าดาวเรืองลงมาปลูกบนแปลงจะหว่านปูนขาวให้ทั่ว จากนั้นตากแปลงทิ้งไว้ประมาณ 7-14 วัน 

เมื่อแปลงมีความพร้อมแล้วจะนำต้นกล้าดาวเรืองอายุ 20 วัน ที่ทำการเพาะไว้มาปลูกลงในแปลงทันที โดยให้ระยะห่างระหว่างต้นห่างกันอยู่ที่ 30 เซนติเมตร หลังปลูกลงแปลงแล้วจะรดน้ำใส่ในร่องทุก 1-2 วันครั้ง เพื่อให้มีความชื้นเพียงพอต่อความต้องการของต้นดาวเรือง และหลังปลูกมาได้ประมาณ 30 วัน จะใส่ปุ๋ยสูตร 15-15-15 เพื่อบำรุงต้นและดอกในครั้งแรก เพื่อให้ดอกชุดแรกมีความสมบูรณ์ก่อนที่จะออกให้ตัดขายได้ในช่วงต้นครบอายุ 45 วัน และหลังจากนั้นจะใส่ทุก 15 วันครั้งเพื่อเป็นการบำรุงจนกว่าต้นจะหมดรุ่น

“ช่วง 45 วันก่อนที่ดาวเรืองจะออกดอกชุดแรก นอกจากการให้น้ำใส่ปุ๋ยแล้ว ช่วงนี้ก็จะมีการป้องกันโรคและแมลงด้วย พร้อมกับใส่ฮอร์โมนจิบเบอเรลลิน (Gibberellin) หลังจากลงปลูกไปได้ 7 วัน เพื่อให้ต้นของดาวเรืองยืด หลังจากปลูกได้ 14 วัน ก็จะทำการเด็ดยอดคู่ที่ 3 ทิ้ง พร้อมกับกลบโคนไม่ให้โคนต้นลอย พอครบ 45 วัน หลังต้นให้ดอกตัดขายชุดแรกได้แล้ว ช่วงที่ต้องตัดดอกขายเรื่อยๆ ต้องหมั่นฉีดพ่นยาป้องกันเชื้อราด้วย ถ้าไม่ป้องกันจะทำให้แผลจากที่ตัดดอกไปถูกเชื้อราเข้าทำลายได้ง่าย เพราะฉะนั้นเรื่องโรคแมลงก็จะป้องกันตามอาการ”

หลังจากต้นดาวเรืองออกดอกให้ตัดชุดแรกได้แล้ว คุณนิด บอกว่า หลังจากนี้ต่อไปอีกประมาณ 2 เดือน จะสามารถตัดดอกขายได้เรื่อยๆ หลังจากนั้นต้นก็จะโทรมต้องทำการรื้อทิ้งและไปตัดดอกแปลงใหม่ที่ปลูกเตรียมไว้แล้ว จะปลูกหมุนเวียนอยู่เช่นนี้จนกว่าจะหมดรอบทำนาวนมาอีกครั้งหนึ่ง 

ตัดดอกส่งขายได้ทุกวัน พีกสุดได้ 4,000 ดอกต่อวัน

สำหรับการตัดดอกดาวเรืองส่งจำหน่ายนั้น คุณนิด บอกว่า จะเน้นตัดตามคำสั่งซื้อของลูกค้าเป็นหลัก ซึ่งส่วนใหญ่จะซื้อขายกับพ่อค้าแม่ค้าที่ได้ติดต่อไว้ในช่วงแรกที่ต้องหาตลาดเอง โดยดาวเรืองที่ให้ดอกชุกแรกที่ปลูกประมาณ 1,000 ต้น จะให้ดอกตัดขายได้ประมาณ 1,300 ดอก และในช่วง 2 เดือน จำนวนการให้ดอกก็จะมีเพิ่มมีลดลงไปบ้าง อย่างสูงสุดที่เคยได้ต่อรอบตัด 1 ครั้ง จะได้อยู่ประมาณ 4,000 ดอก 

ดอกดาวเรืองที่ตัดมาแล้วในแต่ละวันจะนำมาคัดไซซ์อีกครั้งหนึ่ง โดยแบ่งขนาดดอกไปตามเกรดที่กำหนด มีตั้งแต่เบอร์ 1 ราคาจำหน่ายอยู่ที่ดอกละ 1 บาท เบอร์ 2 ราคาดอกละ 80 สตางค์ และเบอร์ 3 ราคาอยู่ที่ดอกละ 50 สตางค์ 

“ดอกดาวเรืองช่วงนี้ถือว่าได้ราคาค่อนข้างดี ถ้าเกิดขายช่วงหลังเดือนกุมภาพันธ์ไปแล้ว ราคาจะตกลงมา เพราะช่วงนี้จะเป็นช่วงเทศกาลตรุษจีนใกล้เข้ามา ซึ่งการปลูกก็จะทำได้แค่ประมาณ 6 เดือนเท่านั้น เดี๋ยวพอหมดช่วงนี้ก็จะเข้าสู่ช่วงทำนา พื้นที่ทั้งหมดที่ปลูกดาวเรืองก็จะเปลี่ยนมาทำนาทั้งหมด ตั้งแต่ทำดาวเรืองหลังนามาถือว่าเป็นอาชีพเสริมที่ดี สร้างรายได้ให้ตลอด การดูแลก็ไม่ยาก ถ้ามีจัดการที่ดี” 

สำหรับท่านใดที่สนใจอยากปลูกดาวเรืองให้ประสบผลสำเร็จ คุณนิด แนะนำว่า ช่วงแรกให้หาตลาดรองรับไว้ก่อน จากนั้นจึงค่อยๆ เรียนรู้ในเรื่องของการปลูกให้มีคุณภาพแล้วความสำเร็จจะเกิดขึ้นได้อย่างแน่นอนสำหรับการปลูกดาวเรือง หากต้องการข้อมูลเพิ่มเติมสามารถสอบถามได้ที่ คุณนิตยา ทัพซ้าย หรือ นิด แปลงตั้งอยู่ที่ บ้านนาสำราญ ตำบลหนองกุงแก้ว อำเภอศรีบุญเรือง จังหวัดหนองบัวลำภู หมายเลขโทรศัพท์ 084-148-5703

ที่มา : เว็บไซต์เทคโนโลยีชาวบ้าน