การทำไม้กวาดดอกหญ้า
เป็นงานหัตถกรรมของชาวบ้านในหลายอำเภอของจังหวัดนครนายก ที่อยู่ใกล้ภูเขา มีต้นพงขึ้นมาก เช่น อำเภอบ้านนา อำเภอเมือง และอำเภอปากพลี โดยเฉพาะอำเภอปากพลีที่บ้านดอนยายแมะ บ้านเขาดิน บ้านไร่ บ้านโคกกระชาย บ้านพรหมเพชร บ้านหนองหัวลิง และหมู่บ้านใกล้เคียงอื่น ๆ ได้ทำไม้กวาดดอกหญ้าในรูปแบบธุรกิจ จนต้องซิ้อวัตถุดิบจากจังหวัดลพบุรี มาเพิ่มเติมวัตถุดิบในพื้นที่
วัสดุอุปกรณ์ในการทำไม้กวาด ประกอบด้วยดอกแขม หรือดอกพง ซึ่งชาวบ้านเรียกว่า ดอกหญ้า ปอแก้ว ไม้ไผ่สำหรับทำด้ามไม้กวาด เชือกไนลอนสำหรับมัดตะปู แลคเกอร์ และผงชันสำหรับผสมกับน้ำมันโซลาร และน้ำมันก๊าด บางแห่งใช้น้ำมันยาง
ขั้นตอนการทำไม้กวาด มีดังนี้
- นำไม้ไผ่ที่จะทำด้ามไม้กวาด มาตอกตะปูเป็นแกนกลางโดยผูกเชือกปอแก้วไว้
- นำดอกแขมหรือดอกพง หุ้มด้ามที่ตอกตะปูไว้ แล้วเอาปอแก้วผูกหุ้มด้ามให้แน่น
- ใช้เชือกไนลอนถักหุ้มดอกแขมไปรอบไส้แขมประมาณข้างละเจ็ดลูก (กำเล็ก ๆ) แล้วค่อยคบแต่งให้บานออกข้าง ๆ
- ทาด้ามไม้กวาดด้วยแลคเกอร์ โดยใช้วิธีทาที่ผ่ามือแล้วรูดลงไปตามด้าม และผสมผงชันกับน้ำมันทาที่เต้าไม้กวาด เพื่อให้เกาะติดและแน่นดี
ปัจจุบันการทำไม้กวาดของชาวอำเภอปากพลี เป็นที่รู้จักกันแพร่หลาย เพราะทำในรูปแบบธุรกิจ มีจำหน่ายทั่วไปทั้งในเขตจังหวัดนครนายกและจังหวัดอื่น