10 วิธีรับมือปัญหาดินแห้ง ใบไหม้ ผักเหี่ยว ในหน้าร้อน

หน้าร้อนทีไร หลายคนที่ปลูกผักต้องเจอปัญหา ดินแห้ง ใบไหม้ ผักเหี่ยวเฉา หรือบางครั้งก็โดนแมลงศัตรูพืชเล่นงานจนหมดแปลง อากาศร้อนจัดทำให้น้ำระเหยเร็ว ดินแข็งตัว และรากพืชดูดซึมสารอาหารได้ยากขึ้น แต่รู้ไหมว่า ถ้ารู้วิธีรับมือ ก็สามารถปลูกผักหน้าร้อนให้รอดและได้ผลผลิตดีเหมือนเดิม

สภาพอากาศถือเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อการเพาะปลูกพืชผัก และก็เป็นสิ่งที่ยากในการควบคุม แต่เกษตรกรสามารถเตรียมตัวได้ดีโดยการศึกษาสภาพพื้นที่ที่ปลูกและทำความเข้าใจกับพืชผักที่เลือกปลูก เช่น พันธุ์ วิธีการปลูก การจัดการโรคและแมลง รวมไปถึงการดูแลหลังเก็บเกี่ยว เพื่อช่วยลดความเสี่ยงที่อาจทำให้ผลผลิตเสียหาย ดังนั้น เกษตรกรควรศึกษาข้อมูลของพืชที่ปลูกให้ละเอียด ไม่ว่าจะเป็นการเลือกปลูกพืชอะไรและทำไมต้องปลูก รวมถึงวิธีดูแลที่เหมาะสม

เทคโนโลยีชาวบ้านรวบรวม 10 เคล็ดลับเด็ด ที่จะช่วยให้แปลงผักของคุณอยู่รอดปลอดภัยตลอดหน้าร้อนกันเลย จะมีอะไรบ้างตามไปดูกันเลย

1. เลือกปลูกผักที่ทนร้อน ไม่ใช่ผักทุกชนิดจะทนแดดจัดได้ดี เลือกปลูกพืชที่เหมาะกับฤดู ก็ลดความเสี่ยงไปได้เยอะ พืชเหล่านี้ทนร้อนดี ไม่เหี่ยวง่าย และให้ผลผลิตดีแม้อากาศจะแห้งแล้ง เช่น

– ผักกินใบ : ผักบุ้งจีน กวางตุ้ง โหระพา กะเพรา คะน้า

– ผักกินผล : มะเขือเทศ แตงกวา บวบ พริก ฟักทอง

– พืชหัว-เถาเลื้อย : มันเทศ เผือก ขิง ข่า

2. ใช้ดินที่อุ้มน้ำได้ดี ดินที่ดีจะช่วยกักเก็บความชื้นไว้ได้นานขึ้น ป้องกันไม่ให้รากพืชแห้งเร็ว สูตรดินปลูกหน้าร้อนแนะนำ

– ดินร่วน 50% + ปุ๋ยหมัก 30% + ขุยมะพร้าว 20%

– หรือใช้ดินผสมกับ ปุ๋ยคอก มูลไส้เดือน หรือฮิวมิกแอซิด เพื่อช่วยให้ดินชุ่มชื้นได้นานขึ้น

3. คลุมดินช่วยลดการระเหยของน้ำ การปลูกพืชในฤดูแล้งไม่ควรปล่อยให้ดินตากแดดโดยตรง ควรใช้วิธีห่มดินเพื่อรักษาความชื้นและทำให้ดินเย็นลง ซึ่งจะช่วยส่งเสริมการเจริญเติบโตของรากพืชและให้พืชหาอาหารได้ดีขึ้น หากดินร้อนเกินไป รากพืชจะไม่สามารถดูดซับสารอาหารได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้พืชไม่เติบโตอย่างที่ควร

เช่น ฟางข้าว , ใบไม้แห้ง , หญ้าแห้ง , พลาสติกคลุมแปลงแบบพรางแสง เป็นต้น การคลุมดินช่วยลดอุณหภูมิพื้นดิน ทำให้รากพืชไม่ร้อนเกินไป และลดการรดน้ำบ่อยๆ

4. รดน้ำให้ถูกเวลา ถ้ารดน้ำผิดเวลา น้ำจะระเหยไปหมดก่อนที่พืชจะดูดซึมไปใช้ ช่วงเวลาที่ดีที่สุดในการรดน้ำ

– ช่วงเช้าตรู่ (06.00-08.00 น.)

– ช่วงเย็น (16.00-18.00 น.)

เคล็ดลับ : ห้ามรดน้ำตอนแดดแรงๆ (10.00-15.00 น.) เพราะจะทำให้ใบพืชไหม้ และน้ำระเหยไปเร็วนั่นเอง

5. ใช้ระบบน้ำหยด หรือ ขวดน้ำเจาะรู หน้าร้อนต้องให้น้ำอย่างสม่ำเสมอ แต่อย่ารดเยอะเกินไปจนรากเน่า วิธีช่วยให้ดินชุ่มชื้นนานขึ้น

– ใช้ ระบบน้ำหยด ให้ความชื้นพอดี

– ใช้ ขวดน้ำพลาสติกเจาะรู ปักไว้ในดิน ปล่อยให้น้ำค่อยๆ ซึมลงราก

6. ทำร่มเงา หรือตาข่ายพรางแสง ผักบางชนิดไม่ชอบแดดจัดเกินไป แดดแรงเกินก็ทำให้พืชเหี่ยวและใบไหม้ วิธีช่วยลดความร้อนที่แปลงผัก ดังนี้

– ปลูกพืชสูงเป็นร่มเงา เช่น กล้วย มะละกอ ไม้พุ่ม

– วางซาแรนกันแดดช่วงบ่าย เพื่อช่วยให้พืชไม่โดนแดดตรงๆ

– ใช้ตาข่ายพรางแสง (พรางแสง 50-70%) สีของตาข่ายแต่ละสีมีประโยชน์ที่แตกต่างกัน

สีดำ ช่วยให้แสงสีขาวธรรมชาติผ่านเข้ามา พืชสามารถสังเคราะห์แสงได้ตามปกติ เหมาะสำหรับการสร้างร่มเงาให้กับพืช

สีเงิน ให้แสงสีขาวธรรมชาติที่มีการกระจายและผ่านได้ดีมากกว่า สีดำ เหมาะกับพืชที่ต้องการแสงมาก แต่ต้องการลดอุณหภูมิ

สีเขียว แสงที่ผ่านจะเป็นแสงสีเขียว ซึ่งพืชจะใช้ประโยชน์ได้น้อย เหมาะสำหรับการกระตุ้นให้พืชยืดสูงขึ้นหรือมีการแตกกิ่งก้านยาวขึ้น

7. เพิ่มจุลินทรีย์บำรุงดิน หน้าร้อนดินมักจะแข็งตัวและสารอาหารลดลง ควรเติมจุลินทรีย์ให้ดินฟื้นตัวเพิ่มความแข็งแรงให้ราก และช่วยให้พืชทนต่ออากาศร้อนได้ดีขึ้น เช่น

– ใช้ ปุ๋ยหมัก น้ำหมักชีวภาพ หรือ EM เพื่อช่วยให้ดินร่วนซุย

– ใช้ น้ำหมักข้าวบูด ช่วยให้รากดูดซึมอาหารได้ดีขึ้น

8. เลือกภาชนะปลูกที่เหมาะสม ถ้าปลูกในกระถาง ควรเลือกกระถางดินเผาหรือกระถางพลาสติกสีอ่อน เพราะช่วยลดการสะสมความร้อนในดิน กระถางพลาสติกสีเข้มจะอมความร้อนทำให้ดินร้อนเกินไป

– กระถางดินเผา ระบายความร้อนได้ดี

– กระถางพลาสติกสีอ่อน ลดการดูดซับความร้อน

– แปลงปลูกยกสูง เพื่อป้องกันน้ำขังและลดอุณหภูมิในดิน

9. ตัดแต่งใบให้พอดี ลดการคายน้ำ การตัดแต่งใบที่หนาแน่นเกินไป ช่วยให้พืชไม่ต้องเสียความชื้นไปกับการคายน้ำมากเกินจำเป็น

– ตัดแต่งใบที่ไม่จำเป็นออกบ้าง

– เด็ดกิ่งแขนงบางส่วนให้พืชใช้พลังงานแค่พอเหมาะ

– โดยเฉพาะพืชที่มีใบหนา เช่น คะน้า กะหล่ำปลี

10. ป้องกันศัตรูพืชโดยไม่ใช้สารเคมี หน้าร้อนแมลงเพลี้ย ไรแดง และหนอนระบาดหนัก ควรใช้วิธีธรรมชาติแทนสารเคมี

– น้ำหมักสมุนไพร (พริก กระเทียม ขิง) ฉีดพ่นไล่แมลง

– ปลูกพืชไล่แมลง เช่น โหระพา สะระแหน่ ตะไคร้

– ใช้แมลงตัวห้ำ เช่น แมลงเต่าทองมาช่วยกินเพลี้ย

หน้าร้อนใช่ว่าจะปลูกผักไม่ได้ แค่รู้จักเลือกพืชที่เหมาะสม ปรับวิธีดูแล และใส่ใจเรื่องความชื้น เท่านี้ก็สามารถปลูกผักให้รอด แถมยังได้ผลผลิตดีอีกด้วย

ขอบคุณข้อมูลจาก  คู่มือการทำสารไล่แมลงชีวภาพ จากกรมส่งเสริมการเกษตร  เทคนิคการปลูกผักในหน้าร้อนจากเกษตรกรผู้ปลูกพืชผักอินทรีย์